Bao ve nguoi tieu dung trong thuong mai dien tu
Bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử
Bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử là một vấn đề ngày càng quan trọng và cần thiết trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của kinh tế số, kinh tế chia sẻ và các hình thức giao dịch trực tuyến. Người tiêu dùng là một trong những bên yếu thế nhất trong các giao dịch thương mại điện tử, phải đối mặt với nhiều rủi ro và nguy cơ về chất lượng hàng hóa, dịch vụ, an toàn thông tin, bảo mật thanh toán và giải quyết tranh chấp. Do đó, việc xây dựng và thực thi các chính sách, pháp luật và cơ chế bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng.
Tình hình bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử hiện nay
Thương mại điện tử là hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ bằng các phương tiện điện tử, số hoá. Theo Bộ Công Thương, thương mại điện tử Việt Nam đã có những bước phát triển nhanh chóng và ấn tượng trong những năm qua. Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhu cầu mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng tăng cao, giúp thúc đẩy doanh thu của thương mại điện tử đạt 13,2 tỷ USD, tăng 28% so với năm 2019. Việt Nam hiện có khoảng 70 triệu người sử dụng internet, chiếm 70% dân số, trong đó có hơn 50% là người mua hàng trực tuyến. Các công ty thương mại điện tử lớn như Shopee, Tiki, Lazada, Sendo… đã thu hút hàng triệu người bán và người mua hàng hóa, dịch vụ trên nền tảng của mình.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành công và tiềm năng của thương mại điện tử, cũng có không ít những khó khăn và thách thức trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Theo Báo cáo Chỉ số Bảo vệ Người Tiêu Dùng Trong Thương Mại Điện Tử Việt Nam 2020 do Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Sáng kiến Xã hội (SCDI) phối hợp với Tổ chức Hỗ trợ Phát triển Cộng đồng (CDI) thực hiện, chỉ số này của Việt Nam chỉ đạt 52/100 điểm, xếp thứ 6 trong khu vực Đông Nam Á. Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số này bao gồm: thiếu minh bạch thông tin hàng hóa, dịch vụ; thiếu hiệu quả giải quyết khiếu nại; thiếu kiểm soát chất lượng hàng hóa, dịch vụ; thiếu an toàn thanh toán; thiếu an ninh thông tin; thiếu ý thức và kiến thức của người tiêu dùng…
Một số ví dụ cụ thể về những vi phạm quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử có thể kể đến như: bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; quảng cáo sai sự thật, lừa đảo; thu thập, sử dụng thông tin cá nhân người tiêu dùng trái phép; giao hàng chậm, sai, thiếu; không hoàn trả tiền, đổi trả hàng khi có yêu cầu; không giải quyết khiếu nại, tranh chấp kịp thời và công bằng…
Tìm hiểu thêm: Công ty thương mại điện tử Sudo là một công ty thiết kế web, phần mền, quảng cáo được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn.
Các giải pháp bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử, cần có sự phối hợp và nỗ lực của các bên liên quan, bao gồm Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng. Một số giải pháp cụ thể có thể đề xuất như sau:
Về phía Nhà nước: hoàn thiện và cập nhật liên tục các chính sách, pháp luật về thương mại điện tử và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng theo xu hướng phát triển của kinh tế số và kinh tế chia sẻ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; xây dựng và duy trì các cơ chế giải quyết tranh chấp trực tuyến; hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn, chứng nhận chất lượng hàng hóa, dịch vụ; tạo điều kiện cho các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoạt động hiệu quả.
Về phía doanh nghiệp: tuân thủ các quy định pháp luật về thương mại điện tử và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ, minh bạch về hàng hóa, dịch vụ; đảm bảo chất lượng hàng hóa, dịch vụ; tôn trọng và thực hiện các cam kết với người tiêu dùng; xây dựng và duy trì các kênh giao tiếp, tiếp nhận phản hồi, giải quyết khiếu nại của người tiêu dùng; áp dụng các biện pháp an toàn thanh toán và an ninh thông tin; hợp tác với các cơ quan chức năng và tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong việc giải quyết tranh chấp.
Về phía cộng đồng: nâng cao ý thức và kiến thức của người tiêu dùng về quyền và nghĩa vụ của mình trong thương mại điện tử; tìm hiểu kỹ thông tin về hàng hóa, dịch vụ trước khi mua sắm trực tuyến; kiểm tra kỹ hàng hóa, dịch vụ khi nhận hàng; yêu cầu hóa đơn, chứng từ liên quan khi giao dịch; báo cáo, khiếu nại kịp thời khi có vi phạm; tham gia các hoạt động của các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Tìm hiểu thêm về: Chiến Lược Phát Triển Của Công Ty Thương Mại Điện Tử Sudo
Kết luận
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử là một vấn đề cấp thiết và phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm và hành động của các bên liên quan. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, mới có thể tạo ra một môi trường thương mại điện tử an toàn, minh bạch và bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số và nâng cao chất lượng cuộc sống của người tiêu dùng. Bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử là trách nhiệm của chúng ta.